Vuur maken
Een ééndaagse workshop in het Leersumse veld
29 februari 2020
Als we een vuurtje willen maken tijdens het wild kamperen dan valt het meestal niet mee om het aan te krijgen en als dat al lukt om het ook nog brandend te houden. Een tijdje terug lazen we een tip op een website van andere vakantie fietsers die een workshop hebben gevolgd bij Siegurd.nl. Precies wat we nodig hebben en vandaag is het zover. We volgen een basisworkshop ‘vuur maken’. Daarvoor reizen we af naar het Leersumse veld, een mooi bos op de Utrechtse Heuvelrug. We zijn met een klein groepje, in totaal 8 personen. De workshop wordt geleid door Linda. Ze is erg enthousiast en kundig en wordt bijgestaan door Mark.
We lopen een paar kilometer door het bos en komen aan bij het kamp. Een rond gespannen tentzeil met in het midden een gat. Midden daaronder een vuurplaats met een mooi vuur. Rondom banken met daaroverheen lekker warme dierenhuiden. Het heeft de laatste tijd erg veel geregend. Een mooie uitdaging om toch een mooi vuur te maken. Als het vandaag lukt dan moet het in drogere omstandigheden zeker lukken.
We krijgen eerst uitgebreide uitleg van Linda wat je nodig hebt om een vuur te maken. Omdat het nu nog droog is beginnen we met het verzamelen van gras. We ‘plukken’ allemaal een grote bos en leggen die in een boom om te drogen. Het gras is nog redelijk nat van de regen van de afgelopen week. Dan is het tijd om kleine takjes te verzamelen. Tot nu toe verzamelden we altijd takjes die op de grond liggen maar dat is helemaal niet slim, leren we nu. Die takjes zijn altijd te nat. We zoeken naar takjes die in een boom hangen en als je daar op let dan zijn dat er genoeg. Losse takjes maar ook dode takjes in dennenbomen zijn prima geschikt. Als we de takkenbos even weg willen leggen dan mag dat ook niet op de natte grond maar zoeken we een plekje waar we het ‘in’ een boom kunnen leggen.
Tondel
Om een vuur te laten ontbranden heb je fijn materiaal nodig, dat heet tondel. Tondel kun je gemakkelijk in de natuur verzamelen. Berkenschors is verreweg het beste materiaal, vooral omdat je het ook kunt gebruiken als het nat is. We zoeken naar een omgevallen berk en snijden daar met een mes mooie vierkantjes uit. Linda heeft een doos vol materiaal wat als tondel kan dienen, waaronder katoen, pluis van lisdodde, sisaltouw, delen van een paddenstoel en nog veel meer. Om een goed vuur te krijgen leren we ook dat we hout in zeven verschillende diktes nodig hebben, van luciferdikte tot aan polsdikte. Als het polsdikke hout brand heb je een stabiel vuur.
De praktijk
Nu gaan we alles wat we geleerd en verzameld hebben in praktijk brengen. Met een mes schrapen we kleine krulletjes van de berkenbast. We leren hoe we met een vuurstick het tondel kunnen laten ontbranden. De stick bestaat uit 2 delen. Het ene deel is een magnesiumstick en het andere deel is een rvs schraper. Met de schraper schraap je over de magnesiumstick. Als je dat op de goede manier doet komen daar vonken vanaf waarmee je het tondel kunt laten ontbranden. Het vergt enige oefening maar door de goede uitleg van Linda lukt het ons allemaal toch redelijk snel. Dan op de juiste manier de takken van klein naar groot op het vuur leggen en klaar ben je.
Vuursteen en vuurslag
We leren ook nog hoe we om moeten gaan met een ouderwetse vuursteen en een vuurslag (een stuk ijzer). Door met de vuurslag om de vuursteen te slaan komen er ook vonken vrij. Dat is wel een stuk lastiger en de vonken zijn ook minder warm dus het ontbranden is lastiger. Linda legt uit hoe je verkoold katoen maakt. Dat is een goede basis om te gebruiken in combinatie met een vuursteen. Verkoold katoen is een ideale tondel dus dat gaan we binnenkort thuis zeker maken om altijd een goede basis te hebben voor vuur. Een berkenboom is meestal ook wel iets wat je onderweg een keer tegenkomt. Niets staat ons nog in de weg om een mooi, goed en veilig vuur te maken.
We hebben een kort filmpje gemaakt over deze workshop:
